می‌خواهید کاربرد های استون صنعتی و آزمایشگاهی را بدانید؟ به جای درستی آمدید!
استون یک مایع فرار، قابل اشتعال و بی‌رنگ است که با آب قابلیت انحلال دارد. از این رو به‌عنوان یک حلال در بسیاری از صنایع مانند داروسازی، زیبایی، نساجی، الکترونیک و غیره استفاده می‌شود. به علاوه، استون یک حلال خوب برای الیاف مصنوعی و پلاستیک است.
به همین علت، برای تمیز کردن ابزار، حل کردن اپوکسی های دوقسمتی و حتی چسب استفاده می‌شود. همچنین از آن در رنگ‌ها و لاک‌ها و در تهیه فلز قبل از رنگ‌آمیزی استفاده می‌کنند. در ادامه این مطلب، کاربردهای استون صنعتی در صنایع مختلف بیشتر توضیح داده‌شده‌اند. با بسپارمارکت در ادامه مقاله همراه باشید.
استون چیست؟
استون (acetone) یک ماده شفاف و فرار است که به‌عنوان مایع و بخار بسیار قابل اشتعال شناخته می‌شود. این ماده معمولا به پروپانون یا دی متیل کتون (DMK) نیز شهرت دارد و فرمول شیمیایی آن CH3COCH3 است.
کاربرد استون صنعتی در صنایع مختلف
استون دارای رایحه بسیار متمایزی است که شیرین توصیف می‌شود. این ماده فرار قطبی به‌راحتی می‌تواند مخلوط‌های همگن با آب و ترکیبات آلی مختلف ایجاد کند. همین ویژگی نیز آن را به یک حلال موثر تبدیل کرده است.
یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب استون، نقطه‌جوش پایین است که به آن اجازه می‌دهد به‌راحتی تبخیر شود. استون کاربردهای مختلفی دارد، اما بیشترین کاربرد آن تمیز کردن تجهیزات یا استفاده از آن به‌عنوان حلال در طول تولید یا ساخت است. استون با چربی‌ها، روغن‌ها، موم‌ها، رزین‌ها، لاستیک‌ها، پلاستیک‌ها و لاک‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
استون باقی‌مانده روی این مواد به دلیل نقطه‌جوش کم، تبخیر می‌شود. تقریبا در تمام صنایع، استون به‌طور گسترده‌ای در تولید محصولات مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال، این ماده در موارد دارویی، زیبایی، بهداشتی و حتی صنعتی کاربرد دارد.
یکی از مهم ترین کاربرد های استون که اکثر مردم مخصوصا بانوان آن را می‌شناسند، پاک کردن لاک بر روی ناخن ها است. اگر قصد خرید استون به صورت عمده را دارید، صفحه محصول آن را حتما ببینید.
کاربرد های استون صنعتی در صنایع لوازم آرایشی و بهداشتی
استون مواد دیگر را بدون تغییر در ترکیبات شیمیایی حل، استخراج یا معلق می‌کند. در صنعت آرایشی و بهداشتی، از آن برای حل کردن مواد استفاده می‌شود. لوسیون‌ها، کرم‌های اصلاح و حتی پودرها دارای حلال‌هایی هستند که به قوام آنها می‌افزایند.
برخی از حلال‌های مورداستفاده در صنایع زیبایی عبارت‌اند از اتانول و استون. یکی از مهم ترین کاربرد های استون در لوازم بهداشتی روزمره که استفاده می‌شود، پاک کردن لاک بر روی ناخن ها است. در اکثر لاک پاک کن ها از ماده استون یا مشتقات آن استفاده شده است.
کاربرد های استون صنعتی در داروسازی
تولید دارو نیز یکی از رایج‌ترین کاربردهای استون است. این ماده برای ترکیب پرکننده‌ها و مواد فعالی که شامل داروها به شکل قرص و مایع هستند، ایده‌آل است. بدون استون، برخی از قرص‌ها به‌سختی فشرده می‌شوند تا چگالی مناسبی داشته باشند.
مواد دارویی فعال نیمه حل‌شده می‌توانند به معنای واقعی کلمه یک قرص را قوی‌تر از قرص دیگر کنند و استون می‌تواند برای اثربخشی یک دارو کاملا ضروری باشد. پیشنهاد می‌کنم اگر اطلاعات بیشتر می‌خواهید حتما سری به صفحه خرید مواد اولیه شیمیایی بزنید.
کاربرد های استون صنعتی در نساجی
استون معمولا در صنعت نساجی برای حذف صمغ‌ها، روغن‌ها و سایر مواد نامطلوب از الیاف منسوجات خام (مانند ابریشم و پشم) استفاده می‌شود. از آنجا که آماده‌سازی استون با استحکام بالا می‌تواند برخی از الیاف را حل کند، میزان آن باید دقیق باشد.
به همین دلیل است که شرکت‌های نساجی اغلب استون خود را در مخلوط‌های سفارشی از یک تامین‌کننده حلال به صورت سفارشی دریافت می‌کنند.
کاربردهای استون صنعتی در صنایع الکترونیک
از نظر فنی، تمیز کردن وسایل الکترونیکی با استون همیشه جزء موارد استفاده از حلال استون است. در بسیاری از موارد، استون به‌عنوان تنها ماده فعال – و نه به‌عنوان حلال برای همگن کردن سایر مواد – هنگام تمیز کردن دستگاه‌ها و قطعات الکترونیکی استفاده می‌شود.
کاربردهای استون صنعتی در صنایع زیست محیطی
یکی از بهترین کاربردهای استون برای محیط زیست، به‌عنوان یک عامل تمیز کننده پس از نشت نفت است. در واقع، استون به جلوگیری از نشت نفت کمک می‌کند زیرا لجن را حل می‌کند و آن را از سطح آب، گیاهان دریایی یا حیوانات از بین می‌برد.
از آنجایی که استون یک ترکیب آلی است، برای حیوانات و محیط زیست غیر سمی در نظر گرفته می‌شود.
کاربرد های استون صنعتی در صنایع نفت
یکی از رایج‌ترین کاربردهای استون در بنزین خودروها است. صنعت نفت از استون به‌عنوان یک افزودنی برای رقیق کردن بنزین استفاده می‌کند. این ماده به بنزین اجازه می‌دهد به‌راحتی در موتور حرکت کند و بازده سوخت را افزایش دهد.
کاربرد های استون در آزمایشگاه
تقریبا همه آزمایشگاه‌ها از استون برای شستن ظروف آزمایشگاهی استفاده می‌کنند که عمدتا به دلیل قیمت ارزان و فرار بودن استون است. این ماده به‌عنوان یک حلال قطبی و پروتون در بسیاری از واکنش‌های آلی کاربرد دارد.
استون صنعتی و آزمایشگاهی با استون عادی چه تفاوتی دارد؟
استون، مانند بسیاری از مواد شیمیایی و حلال‌های دیگر، دارای درجه خلوص متفاوتی است که همگی برای مصارف مختلف تعیین شده‌اند. استون صنعتی و آزمایشگاهی در مقایسه با استون معمولی می‌تواند حاوی سطوح مختلفی از ناخالصی‌های آلی باشد. وجود این ناخالصی‌ها باعث می‌شود این ماده کمتر پایدار باشد یا برای مصارف خاص نامناسب شود.
استون صنعتی برای اهداف مختلفی از تمیز کردن تجهیزات صنعتی گرفته تا استفاده از حلال در محصولات مراقبت بهداشتی استفاده می‌شود. برای برخی از مصارف مانند تمیز کردن، مهم نیست که استون حاوی این ناخالصی‌ها باشد؛ اما سایر مصارف برای اهداف ایمنی به درجه خلوص بالایی نیاز دارند. استون درجه صنعتی حاوی بالاترین سطح ناخالصی‌های آلی است.
این امر، استون را غیرقابل استفاده نمی‌کند، فقط برای اکثر محصولات مصرفی و استفاده از مراقبت شخصی، مناسب می‌سازد. استون درجه صنعتی در درجه اول برای تمیز کردن و چربی زدایی ماشین آلات فلزی استفاده می‌شود.
استون درجه ACS بسیار خالص‌تر از درجه صنعتی است و حداقل 95٪ عاری از ناخالصی است. این درجه از استون را می‌توان برای انواع بیشتری از محصولات و فرآیندها استفاده کرد، اما به اندازه کافی خالص نیست که بتوان آن را جزء موارد دارویی در نظر گرفت.
استون گرید USP خالص‌ترین گرید استون است که 99.9% عاری از ناخالصی‌ها و ایمن برای مصارف پزشکی و دارویی است.
یک داستان در مورد استون صنعتی
می‌خواهید یک داستان در مورد استون صنعتی بدانید؟ از چت بات هوش مصنوعی ChatGPT که امروزه در دنیای IT و فناوری به شدت رواج یافته است، خواستیم که یک داستان در مورد استون و کاربرد استون صنعتی برای ما بنویسد، نتیجه شگفت انگیز را می‌توانید در پایین ببینید:
سوالی که ما از هوش مصنوعی ChatGPT پرسیدیم:
پاسخ نهایی ChatGPT به ما در مورد کاربرد استون صنعتی:
بابک یک دانش‌آموز دبیرستانی است که به تازگی درس شیمی را شروع کرده است. او به شدت علاقه‌مند به علوم شیمیایی است و همیشه در تلاش است تا به دانش خود اضافه کند.
یک روز، بابک به یک مشکل برخورد کرد. او در حال تولید یک پلاستیک بود و متوجه شد که قسمتی از فرآیند تولید اشتباه رفتار کرده است و به علت حضور آلاینده‌های زیاد، پلاستیک تولید شده کیفیت پایینی داشت. بابک به دنبال راه‌حل بود که او را به درستی تولید پلاستیک کیفیت بالا برساند.
پس از مطالعه بیشتر، بابک به این نتیجه رسید که استون صنعتی می‌تواند مشکل او را حل کند. استون صنعتی یک حلال قوی است که به راحتی با بسیاری از مواد شیمیایی مختلف واکنش داده و قابل استفاده در تولید پلاستیک، رنگ، رزین و لاستیک است. در حالی که استون غیر صنعتی کمترین حاصلخیزی را دارد و به دلیل آلاینده‌های بیشتر، در مواردی که خلوص بالایی لازم است، استفاده نمی‌شود.
بابک استون صنعتی را به عنوان حل مشکل خود انتخاب کرد. او از استون صنعتی به عنوان حلال استفاده کرد و در فرآیند تولید پلاستیک خود آن را به‌کار برد. نتیجه نهایی بهترین پلاستیک با کیفیت بالا بود.
بابک با این که دانش آموز دبیرستانی بود، با توجه به دانش و تلاش خود به راه‌حلی برای مشکلات صنعتی رسید. او برای رسیدن به این موفقیت باید در مورد مواد شیمیایی بیشتر بداند و از قابلیت‌های هر ماده به درستی استفاده کند.
جمع بندی نهایی
استون یک حلال بی‌رنگ قوی است که برای تمیز کردن در فرآیند تولید بسیاری از محصولات پلاستیکی، فلزی و کامپوزیت استفاده می‌شود. رایج‌ترین کاربردهای استون صنعتی شامل پاک‌کننده گریس، روغن، رزین، جوهر، چسب و رنگ است. استون صنعتی همچنین به میزان محدودی در محصولات صنایع آرایشی و بهداشتی و داروسازی نیز کاربرد دارد.
استون صنعتی و آزمایشگاهی با استون معمولی که برای پاک کردن لاک استفاده می‌شود، متفاوت است. استون صنعتی نسبت به استون معمولی، دارای درصد ناخالصی‌های بیشتری است که آن را برای مصارف صنعتی مناسب می‌سازد.
منابع: